dr inż. Waldemar Wnęk
Zmiany w projektowaniu systemów sygnalizacji pożarowej zgodnie ze Specyfikacją Techniczną PKN-CEN/TS 54-14:2018
27 lipca 2020 r. Prezes Polskiego Komitetu Normalizacji (PKN) zatwierdził Specyfikację Techniczną PKN CEN/TS 54-14:2018 Systemy sygnalizacji pożarowej. Wytyczne planowania, projektowania, instalowania, uruchamiania, eksploatacji i konserwacji (zwaną dalej nową specyfikacją), która tak dawno oczekiwana przez społeczność, nie tylko projektantów, została przyjęta przez CEN 2 marca 2018 r. [1]. Specyfikacja wprowadza zmiany w projektowaniu systemów sygnalizacji pożarowej. Najważniejsze z nich to m.in. przyjęcie określenia strefy dozorowej, nowych promieni działania czujek pożarowych pracujących na innej maksymalnej wysokości instalowania, zmiana wysokości instalowania ze względu na istnienie po-duszki powietrznej poniżej sufitu, tak istotnej szczególnie przy spalaniu bezpłomieniowym, pojawienie się opisów do-tyczących rozplanowywania czujek płomienia, inne podejście do czasu alarmowania, inne zasady rozpatrywania konieczności zabezpieczania pustek budowlanych ze względu na obciążenie ogniowe wprowadzane przez kable. Wskazano także przyczyny fałszywych alarmów oraz wprowadzono maksymalną dozwoloną liczbę alarmów fałszywych w ciągu roku. Dzięki wieloletnim staraniom Komitetu Technicznego nr 264 w PKN pt. Systemy sygnalizacji pożarowej pozwoliły określić jeden fałszywy alarm na 100 czujek automatycznych na rok.
W artykule omówiono wybrane zmiany dotyczące nowego pojęcia stref dozorowania, rozplanowywania czujek oraz fałszywych alarmów.
Strefa dozorowa a strefa alarmowa
Z normy PN-EN 54-2 [2] wynika, że strefa dozorowa (strefa), to geograficzna część chronionego obiektu, w której za-instalowano jeden lub więcej ostrzegaczy i przewidziano dla nich wspólną sygnalizację strefową. Innymi słowy jest to maksymalna powierzchnia, na której po wykryciu pożaru nastąpi wysterowanie urządzeń przeciwpożarowych. Natomiast strefa alarmowa związana jest z ogłoszeniem alarmu pożarowego zależnego od scenariusza pożarowego dotyczącego zabezpieczanego obiektu. Pamiętajmy, że strefa alarmowa może obejmować więcej niż jedną strefę dozorową, ale nie na odwrót. Na rysunku 1 przedstawiono zależność stref dozorowych i alarmowych na tle stref pożarowych w obiekcie budowlanym. W jednej strefie pożarowej umieszczono trzy strefy dozorowe i dwie alarmowe, w których po wykryciu pożaru można uruchomić np. sygnalizatory dźwiękowe w I lub w II strefie alarmowej wg przyjętego scenariusza po-żarowego obiektu.
Poprzednio maksymalna powierzchnia strefy dozorowej wynosiła 1600 m2, a po wprowadzeniu nowej specyfikacji technicznej zwiększono ją do 2000 m2. Ponadto wprowadzono dodatkowe wymaganie lub zawierać więcej niż 32 czujki punktowe, lub skutkować odległością wyszukiwania większą niż 60 m od punktu wejścia do strefy.
Nowa specyfikacja jednoznacznie definiuje, że pojedyncza strefa dozorowa nie może obejmować więcej niż jednej strefy pożarowej. To stwierdzenie jest zrozumiałe z punktu widzenia sterowania urządzeniami przeciwpożarowymi strefy pożarowej. Dopuszcza się pominięcie małych stref pożarowych zawartych w głównej strefie pożarowej. Należy rozumieć przez to, że są to strefy pożarowe o małej powierzchni, w których proces sterowania nie będzie miał istotnego wpływu na sterowanie główną strefą pożarową (musi to wynikać ze scenariusza pożarowego). Mogą to być np. strefy pożarowe, w których znajdują się urządzenia bez potrzeby oddzielnego sterowania np. ich gaszeniem. Na rysunku 2 przedstawiono interpretację graficzną definicji powierzchni strefy dozorowej.
W nowej specyfikacji dokonano także zmiany liczby zabezpieczanych pomieszczeń wchodzących w strefę dozorową. Dawniej mówiono o liczbie pomieszczeń, sumarycznej ich powierzchni i konieczności umieszczania nad drzwiami wskaźników zadziałania. W nowej specyfikacji zapisano, że jeżeli w strefie jest więcej niż 5 pomieszczeń, to wymaga się wskazywania przez centralę sygnalizacji pożarowej, w którym po-mieszczeniu jest pożar lub zamontowania na zewnątrz wskaźników zadziałania. W definicji strefy dozorowej, podobnie jak poprzednio, zapisano, że może ona obejmować najwyżej jedną kondygnację budynku. Oczywiście nie dotyczy to klatek schodowych, szybów kablowych, wentylacyjnych lub podobnych przestrzeni przy założeniu, że leżą w jednej strefie pożarowej. Dodatkowo w nowej specyfikacji dopuszczono sytuację niestosowania się do jednej kondygnacji w przypadku budynków, których całkowita powierzchnia użytkowa nie przekracza 300 m2.
Promienie działania i wysokość instalowania czujek pożarowych
Specyfikacja techniczna zakładała, że należy rozważyć montaż czujki tak, aby ich element detekcyjny (dla przykładu termistor czujki ciepła, komora z układem optycznym czujki dymu) znajdował się w odległości wynoszącej 5% wysokości po-mieszczenia poniżej sufitu. Jest to efekt możliwości występowania poduszki powietrznej pod stropem (powietrze o wyższej temperaturze), która w przypadku spalania bezpłomieniowego powoduje problemy dotarcia dymu do sufitu pomieszczenia. W przypadku płomieniowego spalania materiałów nie jest to przeszkodą dla dymu, który jest unoszony bezpośrednio do sufitu. Nowa specyfikacja zmieniła tę odległość z 5 na 10% odległości poniżej sufitu (odległość ta nie może przekraczać 150 mm w przypadku czujek ciepła, a czujek dymu 600 mm). Ponadto zmieniono promień działania czujek pożarowych: czujek dymu z 7,5 m na 6,2 m, a czujek ciepła z 5 m na 4,5 m. W nowej specyfikacji doprecyzowano też pojęcie maksymalnej odległości czujek tego samego typu. Detektory czujek dymu mogą być rozmieszczone w maksymalnej odległości 8,8 m od siebie i w odległości nie większej niż 4,4 m od ściany lub głównej przeszkody. Natomiast w przypadku czujek ciepła odległość wynosi odpowiednio 6,4 i 3,2 m. Od-ległość między detektorami wynika z tzw. kwadratowego układu detektorów w otwartym polu chronionego pomieszczenia (kwadrat wpisany do okręgu o promieniu działania czujek). Umieszczenie czujek w maksymalnej odległości powoduje po-krycie całej powierzchni pomieszczenia.
Nowa specyfikacja doprecyzowuje pojęcie zabezpieczenia korytarzy w przypadku, gdy pomieszczenie to ma szerokość mniejszą niż 2 m, wówczas odległość maksymalna czujek dymu wynosi: czujka – czujka 12,4 m; czujka – koniec korytarza 6,2 m, a czujek ciepła odpowiednio 9 i 4,5 m. Jeżeli korytarz jest szerszy niż 2 m, to należy go traktować jak zwykłe pomieszczenie i wyznaczyć odległość między czujkami i odległość od końca pomieszczenia.
Z analizy nowej specyfikacji jednoznacznie widać tendencję do zwiększenia liczby czujek pożarowych w obiekcie budowlanym bez oceny warunków otoczenia, które także mogą mieć wpływ na tę liczbę (np. wentylacja, rozmieszczenie elementów konstrukcji dachu). W tabeli podano wysokość instalowania czujek pożarowych. W porównaniu z poprzednią wersją specyfikacji, w niektórych przypadkach zmniejszono tę wysokość, np. w przypadku punktowych czujek ciepła, ale generalnie zwiększono wysokość instalowania, np. w przypadku czujek punktowych dymu z 11 do 12 m, a nawet do 16 m, choć powinny być to na pewno pożary płomieniowe dające możliwość wyniesienia dymu na taką wysokość i pokonanie oporu wejścia do komory czujki. Nie podano w tym przypadku konieczności dokonania testów pożarowych, jak w pozostałych czujkach dla zakresów oznakowanych literą f. Uważam, że w przypadku stosowania punktowych czujek dymu powyżej 12 m należy przeprowadzić badanie skuteczności ich działania za po-mocą pożarów testowych identycznie, jak w przypadku liniowych i zasysających czujek dymu. Liniowe czujki dymu można instalować na wysokości do 45 m z zaleceniem wykonania ba-dań testowych. Poprzednia specyfikacja dopuszczała ich instalowanie na wysokości do 25 m z poziomem pośrednim umiejscowionym zwykle w połowie wysokości pomieszczenia. W nowej specyfikacji nie ma wprost takiego zalecenia, choć po-wyżej 16 m należy wykonać pomiary skuteczności. Będzie można wówczas określić potrzebę instalowania poziomu po-średniego, co spowoduje skrócenie czasu wykrycia pożaru. Czujki zasysające wykrywają pożar do 12 m wysokości, a można je instalować do 45 m wysokości, biorąc pod uwagę stratyfikację dymu. W tym przypadku zaleca się wykorzystać czujki o klasie minimum B i określonej liczbie otworów zasysających. Zakłada się oczywiście, jak poprzednio, spalanie płomieniowe materiałów składowanych w zabezpieczanym pomieszczeniu. Natomiast punktowe czujki ciepła należy instalować na niższym poziomie niż poprzednio, a mianowicie: na wysokości do 7,5 m, czyli czujek ciepła klasy A1, a czuj-ki klasy od A2 do G do wysokości 6 m. Liniowe czujki ciepła klasy A1 można instalować do 9 m wysokości pomieszczenia, a pozostałe do 7,5 m.
Dozorowanie w pustkach budowlanych nad podwieszanymi sufitami
Dawniej nie rozpatrywało się konstrukcji sufitu i samego kabla systemu sygnalizacji pożarowej w analizowanej przestrzeni. W starej specyfikacji obowiązek zabezpieczenia czujkami pożarowymi pojawiał się w momencie, gdy obciążenie ogniowe w pustce przekraczało 25 MJ/m2. Zwracam uwagę, że w przypadku istnienia w tej przestrzeni choć 1 m2 po-wierzchni, który spełnia ten warunek, istnieje obowiązek zabezpieczania czujkami pożarowymi. Nowa specyfikacja tego nie zmienia, lecz rozszerza zapisy. W przypadku, gdy obciążenie ogniowe w pustej przestrzeni wynosi od 15 do 25 MJ/m2 na każdy 1 m2 powierzchni, a w pustej przestrzeni znajdują się kable, które nie są ognioodporne, to pustka powinna być chroniona przez czujki pożarowe. Jeśli obciążenie ogniowe jest mniejsze niż 15 MJ/m2 na 1 m2 i pustka nie musi być chroniona przez czujki pożarowe, to kable w pustej przestrzeni po-winny być ognioodporne lub być oddalone od innych kabli energetycznych o co najmniej 0,5 m. Zgodnie z rekomendacjami dotyczącymi przestrzeni powyżej sufitów podwieszonych, wg nowej specyfikacji należy umieszczać czujki w przestrzeniach podłóg podniesionych. W przypadku, gdy pustka ma powierzchnię większą niż 200 m2, wówczas nie wolno dzielić materiałów palnych na obszary, a kanały kablowe o obciążeniu ogniowym większym niż 25 MJ/m2 na 1 m2 powinny być chronione przez czujki automatyczne montowane bezpośrednio nad kanałem kablowym lub obok niego. Odległość między czujkami nie powinna przekraczać 5 m. Pozostaje jeszcze interpretacja zapisu mówiącego o szacowaniu obciążenia ogniowego podczas wyznaczania konieczności zabezpieczenia pustki. Zależy ona od obecnego obciążenia ogniowego (w tym konstrukcji samego sufitu) oraz obecności i odporności ogniowej kabli systemu sygnalizacji pożarowej w pustce. W starej specyfikacji nie uwzględniono obciążenia wnoszonego przez konstrukcję sufitu i kable systemu sygnalizacji pożarowej. Musi to być zdefiniowane w trakcie tłumaczenia specyfikacji przez KT 264 PKN. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, określa, że: Okładziny sufitów oraz sufity podwieszone należy wykonywać z materiałów niepalnych lub niezapalnych, niekapiących i nieodpadających pod wpływem ognia [3].
Czasy alarmowania
W starej specyfikacji znajdowały się dwa czasy alarmowania: T1 – na zgłoszenie się obsługi po załączeniu się alarmu I stopnia i czas T2 – na rozpoznanie. Odpowiednio czas T1 + T2 wynosi 10 min, przy czym czas T1 maksymalnie 2 min. W nowej specyfikacji czas opóźnienia w przekazaniu informacji zależy od przepisów krajowych i musi być zgodny z EN 54-2:1997/A1:2006, 7.11, wg której powinien być ustalony na odpowiednim poziomie dostępu nieprzekraczającym 10 min (z przyrostami nieprzekraczającymi 1 min). Nie mówi się tu o czasie T1, T2, lecz o maksymalnym czasie zwłoki w przekazywaniu sygnału alarmu pożarowego w stosunku do alarmowego centrum odbiorczego w PSP. W rozdziale o fałszywych alarmach pojawia się odniesienie do te-go samego podpunktu normy EN 54-2, gdzie mówi się o czasie niezbędnym jedynie na rozpoznanie.
Fałszywe alarmy
W nowej specyfikacji określono przyczyny fałszywych alarmów w systemach sygnalizacji pożarowej. Ponadto szczegółowo wskazano na zagrożenia środowiska w przypadku różnych rodzajów czujek, wskazano środki zapobiegawcze oraz konieczność analizy przyczyn fałszywych alarmów. Bardzo ważnym rozwiązaniem jest również określenie algorytmu oceny maksymalnej dozwolonej liczby alarmów fałszywych. Dopuszcza się jeden fałszywy alarm na 100 czujek automatycznych na rok. Należy prowadzić ciągłą analizę przyczyn fałszywych alarmów i dążyć do ich wyeliminowania. Działania zmniejszające liczbę fałszywych alarmów wg nowej specyfikacji to:
- podejmowanie działań wynikających z zapisów w książce pracy systemu;
- sprawdzanie miejsc, w których dochodzi do załączeń alarmów pożarowych;
- opracowanie nowych procedur kontroli i zarządzania systemem sygnalizacji pożarowej;
- konsultacje z konserwatorem w sprawie modernizacji systemu, które mają na celu zmniejszenie liczby fałszywych alarmów.
Wnioski
Nowa specyfikacja techniczna podaje informacje od dawna poszukiwane przez uczestników procesu inwestycyjnego budowy instalacji sygnalizacji pożarowej. Systematyzuje wiedzę począwszy od planowania instalacji przez projektowanie, uruchamianie, eksploatację, a skończywszy na konserwacji. Pojawiły się wzory dokumentów porządkujących proces inwestycyjny budowy instalacji sygnalizacji pożarowej, relacje pomiędzy uczestnikami procesu, parametry projektowe detektorów pożaru nieanalizowanych w poprzednich edycjach specyfikacji, jak czujki płomienia, radiowe czy zasysające. Doprecyzowano wymagania dotyczące lokalizacji centrali sygnalizacji pożarowej oraz pomieszczeń centrali, a także określono wymagania, jakie mają spełniać centrale oraz czujki z punktu widzenia fałszywych alarmów z pełnym określeniem przyczyn, skutków i metod przeciwdziałania. Wydaje się, że nowa specyfikacja techniczna, po dokonaniu tłumaczenia na język polski, będzie przydatnym dokumentem dla projektantów, konserwatorów, strażaków PSP, a także rzeczoznawców ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych.
Literatura
[1] PKN-CEN/TS 54-14:2018 Systemy sygnalizacji pożarowej. Wytyczne planowania, projektowania, instalowania, uruchamiania, eksploatacji i konserwacji. [2] PN-EN 54-2:2002/A1:2007 Systemy sygnalizacji pożarowej. Centrale sygnalizacji pożarowej.
[3] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2019. poz. 1065 z póź. zm.).
5/2021 (nr 585) ISSN 0137-2971, e-ISSN 2449-951X www.materialybudowlane.info.pl
„Wytycznych projektowania instalacji sygnalizacji pożarowej, wydana przez Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Pożarnictwa. Ponieważ tematyka ta budzi duże zainteresowanie, poniżej przedstawiamy informacje o tej publikacji”
Wytyczne projektowania instalacji sygnalizacji pożarowej SITP WP-02:21
rok wydania: 2022
ISBN:978-83-925652-46
ilość stron: 150
format: A4
oprawa: miękka
Opis
Publikacja stanowi drugie wydanie Wytycznych zastępujące pierwszą publikację SITP WP-02:2010
Wytyczne stanowią zbiór zasad wiedzy technicznej, przeznaczony do stosowania głównie przez projektantów instalacji sygnalizacji pożarowej, ale także rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, instalatorów i konserwatorów instalacji. Mogą być wykorzystywane przez osoby uczestniczące w odbiorach tych instalacji, przede wszystkim funkcjonariuszy z pionów kontrolno – rozpoznawczych Państwowej Straży Pożarnej. Stanowią również podstawę do przygotowania studentów SGSP do projektowania i oceniania systemów sygnalizacji pożarowej.
Wytyczne SITP WP-02:2021 zostały pozytywnie ocenione przez Komendę Główną Państwowej Straży Pożarnej, Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego Państwowy Instytut Badawczy oraz Szkołę Główną Służby Pożarniczej, jako kompleksowy zbiór najważniejszych informacji i zasad wiedzy technicznej, dotyczących projektowania i instalacji systemów sygnalizacji pożarowej.
Nowa wersja Wytycznych jest zaktualizowana zgodnie z nowelizacją specyfikacji technicznej CEN/TS 54-14:2018. Zamieszczono w niej również dodatkowe zagadnienia, w tym problematykę zgłaszaną przez użytkowników Wytycznych. W ocenie ww. instytucji Państwowej Straży Pożarnej publikacja jest cennym źródłem wiedzy dedykowanym osobom zajmującym się projektowaniem i instalowaniem systemów sygnalizacji pożarowej.
Wprowadzenie
Niniejsze Wytyczne stanowią zbiór zasad wiedzy technicznej, przeznaczony do stosowania przez projektantów instalacji sygnalizacji pożarowej i mogą być wykorzystywane przez osoby, uczestniczące w odbiorach tych instalacji.
Opracowanie Wytycznych SITP WP-02:2010, jak i obecnej wersji SITP WP-02:2021, zostało zainicjowane Uchwałą nr 74/2004 Zarządu Głównego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa z dnia 10 grudnia 2004 r., powołującą stały Komitet Techniczny do spraw opracowania Wytycznych SITP z zakresu projektowania instalacji sygnalizacji pożarowej.
Wytyczne SITP WP-02:2021 oraz ich pierwotna wersja, zostały pozytywnie ocenione przez Komendę Główną Państwowej Straży Pożarnej, jako źródło wiedzy technicznej, dotyczące wymagań projektowych dla instalacji sygnalizacji pożarowej, m.in. w kontekście szkoleń i kursów organizowanych dla projektantów tych instalacji.
Członkowie Komitetu Technicznego, do opracowania pierwszej wersji Wytycznych, wykorzystali w niezbędnym zakresie, postanowienia zawarte w specyfikacji PKN-CEN/TS 54-14:2006, normie brytyjskiej BS 5839-1:2002 [37], oraz niemieckich wytycznych VdS 2095:2005-02 [50], Skorzystano również z wiedzy, zawartej w referatach wygłoszonych podczas, odbywających się od wielu lat, branżowych Ogólnopolskich Warsztatach „Sygnalizacja i Automatyka Pożarowa SAP”.
Niniejsza wersja Wytycznych jest zaktualizowana zgodnie z nowelizacją specyfikacji technicznej CEN/TS 54-14:2018. Zamieszczono w niej również dodatkowe zagadnienia, w tym problematykę zgłaszaną przez użytkowników Wytycznych.
Członkowie Komitetu Technicznego uczestniczący w opracowaniu Wytycznych:
- Jerzy Ciszewski ITB, Warszawa
- Krzysztof Kunecki Schrack-Seconet Polska Sp. z o.o., Warszawa
- Władysław Markowski POLON-ALFA S.A., Bydgoszcz (koordynator opracowania)
- Janusz Sawicki ITB, Warszawa
- Mariusz Sobecki SITP, Warszawa
Członkowie Komitetu Technicznego uczestniczący w opracowaniu aktualizacji Wytycznych:
- Ryszard Małolepszy SITP, Warszawa
- Mariusz Sobecki SITP, Warszawa
Opiniujący Wytyczne:
- Andrzej Obłój Xtralis, Wlk. Brytania
- Wojciech Pichura Biuro projektowe PROJEKT 3, Kraków
- Waldemar Wnęk SGSP, Warszawa
- Piotr Wojtaszewski KG PSP, Warszawa
- Witold Żurkowski A AT Holding S.A., Warszawa
Opiniujący aktualizację Wytycznych:
- Marcin Barnat POLON-ALFA S.A., Bydgoszcz
- Jakub Bednarz Robert Bosh Sp. z o.o., Warszawa
- Dariusz Cygankiewicz Merawex Sp. z o.o., Gliwice
- Przemysław Kubica SGSP, Warszawa
- Krzysztof Kunecki chrack-Seconet Polska Sp. z o.o., Warszawa
- Edward Skiepko Izba Rzeczoznawców SITP, Warszawa
- Piotr Wojtaszewski SITP, Warszawa
Opracowanie redakcyjne:
Elżbieta Czajka
Projekt i skład:
Joanna Klaus
Spis treści:
1. POSTANOWIENIA OGÓLNE / 7
1.1. Umocowanie prawne Wytycznych / 7
1.2. Cel i zakres stosowania instalacji sygnalizacji pożarowej / 7
1.3. Kwalifikacje i odpowiedzialność / 8
2. TERMINOLOGIA I SYMBOLE GRAFICZNE / 9
2.1. Określenia i pojęcia / 9
2.2. Najczęściej używane skróty / 20
2.3. Symbole graficzne / 21
3. KONCEPCJA OCHRONY-ZAŁOŻENIA / 24
3.1. Wymóg zabezpieczeni / 24
3.2. Ustalenia przed podjęciem prac projektowych / 24
3.3. Ustalenie Zakresu Ochron / 25
3.3.1. Zakres ochrony / 25
3.3.2. Możliwe zakresy ochrony / 25
3.3.3. Wybór zakresu ochrony / 29
3.3.4. Obszary niewymagające ochrony / 30
3.4. Postępowanie w razie alarmu pożarowego / 31
4. PROJEKTOWANIE / 32
4.1. Etapy projektowania / 32
4.2. Strefy pożarowe, dozorowe i alarmowe / 32
4.2.1. Strefy pożarowe / 32
4.2.2. Strefy dozorow / 33
4.2.3. Podział obiektu na strefy dozorowe / 34
4.2.4. Strefy alarmowe / 35
4.3. Wybór systemu sygnalizacji pożarowej / 36
4.3.1. System konwencjonalny czy adresowalny / 36
4.3.2. Ogólne kryteria wyboru / 37
4.3.3. Dobór urządzeń tworzących instalację / 38
4.4. Dobór czujek pożarowych / 38
4.4.1. Zjawiska pożarowe wykrywane przez czujki / 38
4.4.2. Czujki dymu / 39
4.4.3. Czujki ciepła / 42
4.4.4. Czujki płomienia / 45
4.4.5. Czujki gazów pożarowych / 46
4.4.6. Czujki wielodetektorowe / 46
4.4.7. Kryteria doboru rodzaju czujki pożarowej / 47
4.5. Rozplanowanie i rozmieszczenie czujek / 55
4.5.1. Rozprzestrzenianie się pożaru / 55
4.5.2. Rozmieszczenie czujek na stropie płaskim / 59
4.5.3. Rozmieszczenie czujek w wąskich pomieszczeniach / 62
4.5.4. Czujki pod pochyłymi stropami i dachami oraz dachami pilastymi (szedowymi) / 62
4.5.5. Odległość czujek od ścian, przepierzeń i przeszkód / 64
4.5.6. Rozmieszczenie czujek z uwzględnieniem podciągów / 66
4.5.7. Rozmieszczenie czujek pod podestami i sufitami kratowymi / 69
4.5.8. Dozorowanie przestrzeni nad podwieszonym sufitem i pod podniesioną podłogą / 70
4.5.9. Wpływ wentylacji i prądów powietrza na rozmieszczenie czujek / 72
4.5.10. Rozmieszczenie czujek liniowych / 73
4.5.11. Rozmieszczenie czujek ochrona lokalna w celu wysterowania zamknięcia przeciwpożarowego / 75
4.5.12. Rozmieszczenie czujek w klatkach schodowych / 77
4.6. Dobór i rozmieszczenie ręcznych ostrzegaczy / 77
4.7. Instalacja przewodowa / 79
4.7.1 Unie dozorowe / 79
4.7.2. Grupowanie czujek / 83
4.7.3. Okablowanie / 85
4.7.4. Rezystancja żył przewodów w warunkach pożaru / 93
4.8. Ograniczanie skutków uszkodzeń / 94
4.9. Zasilanie / 95
4.9.1. Obwody zasilania urządzeń przeciwpożarowych / 95
4.9.2. Zasilanie rezerwowe instalacji sygnalizacji pożarowej / 96
4.9.3. Zasilanie rezerwowe sterowanych urządze / 98
4.10. Sygnalizatory alarmowe / 98
4.10.1. Rodzaje sygnalizatorów alarmowych / 98
4.10.2. Poziom natężenia dźwięku sygnalizatorów / 99
4.10.3. Zasady dołączania pożarowych urządzeń alarmowych / 99
4.10.4. Pewność obwodów alarmowania / 100
4.10.5. Sygnalizatory głosowe / 101
4.10.6. Sygnalizatory optyczne / 102
4.11. Centrala sygnalizacji pożarowej / 104
4.11.1. Lokalizacja centrali sygnalizacji pożarowej / 104
4.11.2. Wymagania dla pomieszczenia centrali sygnalizacji pożarowej / 104
4.12. Ograniczanie fałszywych alarmów i minimalizacja ich skutków / 104
4.12.1. Zasady ogólne / 104
4.12.2. Realizacja układów koincydencji / 107
4.12.3. Wybór rodzaju czujek dla połączeń koincydencyjnych / 111
4.13. Wykrywanie pożaru z wykorzystaniem zasysających czujek dymu / 112
4.13.1. Zasada działania i klasyfikacja czujek zasysających / 112
4.13.2. Podstawowe parametry czujek zasysających / 113
4.13.3. Ogólne zasady stosowania czujek zasysających / 114
4.13.4. Specyficzne ograniczenia czujek zasysających, nie występujące w czujkach punktowych – niezrównoważenie czułości punktów zasysających / 115
4.13.5. Zasady stosowania zasysających czujek dymu w klasie A / 116
4.13.6. Zasady stosowania zasysających czujek dymu w klasie B / 118
4.13.7. Zasady stosowania zasysających czujek dymu w klasie C / 119
4.13.8. Uwagi końcowe / 120
5. ZAWARTOŚĆ DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ / 121
5.1. Wymagana zawartość dokumentacji projektowej ISP / 121
5.2. Uwagi do zawartości projektu / 123
6. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA / 123
6.1. Akty prawne / 123
6.2. Normy / 125
6.3. Literatura pozostała / 126
Poniżej wybrane elementy tych wytycznych.
Zasysające czujki dymu
Obserwowane zwiększenie zainteresowania czujkami zasysającymi dymu, które mogą znaleźć zastosowanie w sytuacji, gdy niemożliwe jest zastosowanie czujek dymu punktowych lub liniowych, a także pojawienie się PN obejmującej czujki zasysające, dało impuls do zamieszczenia w omawianych Wytycznych SITP obszernego rozdziału poświęconego tym czujkom. Omówiono w nim zasadę działania i klasyfikację, podstawowe parametry czujek zasysających i ogólne zasady stosowania czujek poszczególnych klas.
WYTYCZNE PROJEKTOWE DLA ZASYSAJĄCYCH DETEKTORÓW DYMU STRATOS OMAWIAMY W CZASIE SZKOLEŃ PROJEKTOWYCH
Zestawy do szybów:
Zestaw 0 do szybów 29m, Zestaw 1 do 39 m itd.
Zestawy te zawierają wszystkie, wymagane w instalacji zasysającej detekcji dymu w szybach windowych, elementy nawet dla najbardziej wymagających klientów.
W przypadku projektów powyżej 6 szybów lub szybów wyjątkowych pod kątem lokalizacji detektora (daleko od szybu) zrobimy ofertę indywidualną. Zestawy zawierają także zasilacze.
W zestawie poza zasilaczem rabat jest znacznie większy dlatego, jeśli nawet niektóre elementy mogą być zbędne lub się powielać w multiplikowanej dostawie to klient w sumie nie przepłaca, a my wszyscy mamy ułatwioną pracę.
Zasada doboru zestawów:
Zestawy zawierają taką ilość rur jak długość szybów minus 6m. Tak więc Zestaw 0 pasuje do szybów do 29m, pod warunkiem że detektor będzie wisiał od poziomu najniższego 6m wyżej. W przypadku szyby np. 29, gdzie detektor będzie wisiał na samym dole, czyli 29 minus ok 2.5m (detektor będzie wisiał na najniższym poziomie 2.5m od podłogi) należy dobrać zestaw o numer wyższy. Dodatkowo dla każdego szybu wysyłamy tzw. symulacje potwierdzające zgodność zaproponowanego układu rur i otworów z normą EN-54-20. Dla detektorów Micra zrobione w programie PipeCAD, a dla detektorów NAN0-531 zrobione w programie PipeFlow.
Należy pamiętać, że na detektory w Polsce wymagane są certyfikaty na zgodność z normą EN-54-XX czyli CPR lub CPD i nie są one wystawiane przez CNBOP gdyż producenci detektorów zasysających nie są z Polski.
Natomiast na zasilacze CPR wykonywane jest w CNBOP a ponadto wymagane jest Świadectwo Dopuszczenia wystawiane tylko w CNBOP.
Na rurki i inne akcesoria nie jest wymagany żaden certyfikat, gdyż są one częścią detektora dlatego wymagane są w załączeniu raporty z programów PipeCAD i PipeFlow.
Ostatnia rzecz to szyby podwójne często projektowane z użyciem detektorów wielogłowicowych, niekiedy zwanych dwuczujkowymi, przez projektantów systemów mających 2/3/4 głowice w 1 detektorze.
W takim przypadku użycie 1 detektora z 2/3/4 głowicami/czujkami na 2/3/4 szyby jest błędem projektowym, gdyż detektor z 2/3/4 głowicami wiszący poza pomieszczeniem chronionym zgodnie z DTR producentów wymaga zastosowania rurki do wyrównania ciśnienia, a detektory 2/3/4 głowicowe mają tylko 1 taką rurkę, tak więc nie mogę wyrównać ciśnienia z 2/3/4 szybami, co może skutkować tzw. błędami przepływu w detektorze i alarmami technicznymi. Dlatego poza faktem, że użycie dwóch małych detektorów jednogłowicowych jest tańsze niż dużego dwugłowicowego, rekomendujemy użycie 2 oddzielnych detektorów w przypadku szybów podwójnych. Jeśli szyby są potrójne lub poczwórne rekomendujemy użycie detektorów modułowych Stratos ML z 3 lub 4 modułami detekcyjnymi, które mają indywidualne rurki do wyrównania ciśnienia i są zarządzane przez 1 wspólny wyświetlacz ML-C lub B.
